woensdag 30 december 2009

Muziek: Tenacious D - Tribute

Het zijn de laatste dagen van december, en dus trakteert Radio 2 ons op de jaarlijkse top 2000, de beste tweeduizend nummers, ooit. Althans, Jan en alleman hebben mogen stemmen, en daaruit is een lijst voortgekomen. Tienduizenden mensen stemmen, en dus is de lijst een aardige representatie van welke muziek mensen bezighoudt.

Over de doden niets dan lof, dus hebben achtereenvolgend André Hazes, Michael Jackson en Ramses Shaffy een prominente plaats gekregen in de lijst van het jaar van hun dood. Wat dit jaar opvalt is de aanwezigheid van ongeveer 200 platen die er vorig jaar niet instonden, in de beste 2000. Ongeveer 200 voorheen onvergetelijk bevonden platen moesten dus plaatsmaken. Bij de tweehonderd nieuwe platen zitten veel sky-radio-hits: Katie Melua, Bløf, Killers, Jason Mraz, en andere artiesten die de afgelopen jaren platen hebben gemaakt die op elk station te horen waren.

Nu is algemene bekendheid van een plaat een vereiste voor een top 2000 plaat. En gezien het brede publiek van de top 2000 is deze keuze dus te verantwoorden. Zowel luisteraars van 3fm, skyradio, veronica en slam! fm hebben veel van deze platen voorbij horen komen. Op hun werk, tijdens het maken van huiswerk en het koken en strijken. Maar Marco Borsato en Ali B klinken nu uit de boxen! Wat zou je doen? Straks komen er weer tijdloze hits, dus we zetten de radio even zachter.

Ik denk dat er ook in deze tijd muziek wordt gemaakt die tientallen jaren later nog geluisterd wordt, en dan nog lijsten haalt. Maar de keuze tot nu toe, ik schaam me er een beetje voor. Muziek is voor vermaak, en wordt vooral beluisterd tijdens het doen van iets anders, wat vaak de hoofdzaak is. Je danst niet omdat de muziek die je luistert je dat opdraagt, je draait muziek waar je op kunt dansen. Muziek die niet stoort bij het werken, en je lekker geneuried als je in de auto zit.

Maar muziek is meer. Die je bij een optreden of een groot feest van de grond tilt, op doet stijgen, en je de longen uit het lijf doet schreeuwen. Of juist je de ogen doet dichtdoen om alleen te kunnen horen, al die geluiden, de tekst. Muziek die je opzet als je het moeilijk hebt. Muziek die je doet denken aan die ene tijd, persoon of plek. Dit is muziek die aan de top moet komen. Je moet voelen wanneer je het hoort. Het moet het beste zijn wat ooit je trommelvliezen geraakt heeft.

"This is not The Greatest Song in the World, No
This is just a tribute.
Couldn't remember The Greatest Song in the World, No.
No!
This is a tribute, oh,
To The Greatest Song in the World,
All right!
It was The Greatest Song in the World,
All right!
And it was the best mother fuckin' song,
The Greatest Song in the world!"



Als je geen geduld hebt voor de onzin van Jack Black en z'n kale maat: HIER
Oké, nog steeds een berg onzin. Maar als ik mijn ogen dichtdoe zie ik toch iets van vroeger. En met ogen open Jack Black, en die is geweldig in de films High Fidelity School of Rock (en Nacho Libre, en voor de vrouwen: The Holiday)

maandag 28 december 2009

Muziek: Jovink and the Voederbietels - Rotcafé

Het gebeurt steeds minder. Maar vanavond zaten we er weer, een stel kameraden aan het bier en zonder het benul hoe laat het was of zou worden. En het ging over datgene wat we gemeen hebben: vroeger, die paar jaar dat onze keet zijn hoogtijdagen vierde.

We zijn nu begin twintig, maar we blikken vooral terug. Wie plant er nu een vakantie samen als het nooit meer wordt zoals toen? Eigenlijk was er toen niet echt iets, alleen school, een hok met bier, brommers en bijbaantjes. Dat hok met bier, daar draaide ons leven om. Het hok was in ons geval een deel van een oude varkensstal, waar wij zelf ons eigen café hadden ingericht. Tweedehands bankstellen en tafels in de hoek, een zelf getimmerde bar met een muziekinstallatie. En een melkbus voor "vrije gift", waar wij en andere gasten onze bijdrage voor het bier en andere gemaakte onkosten leverden. Ons leven speelde zich daar af, net zoals in de kelder van "that 70s show" of het koffiehuis van "Friends".

Onze hoogtijdagen speelden zich af vanaf het begin van het derde jaar middelbare school en onze vakantie op de jeugdcamping in Ommen twee jaar later. Ik snap daarom de hangjeugd niet. Wie wil er nou dametjes lastig vallen bij de plaatselijke supermarkt als je met welwillende ouders en een beetje creativiteit een eigen stamkroeg kunt hebben? Maar blijkbaar waren we uniek, want soms was het hok te klein. Leeftijdsgenoten fietsten soms 10 km heen én terug om bij ons bier te staan drinken uit een derdehands koelkast.

Maar zoals altijd bij een succesvolle formatie kwam er onenigheid en viel de boel uit elkaar. Verkering, ruzie, geld, werk, school, de gebruikelijke redenen. Net rock 'n' roll. We werden ouder, dat is het, denk ik. De keet werd leeg achter gelaten en verruilt voor het café. Wat er nog is, zijn de verhalen. Bij gelegenheden als vanavond worden ze weer aangehaald. Alle haat en nijd is even vergeten, en we willen terug, naar toen. Naar onbezonnenheid, bier, rockmuziek en de domme dingen die daaruit voortkwamen.

Ze willen de keten uitbannen. Keten zouden jeugdig alcoholisme promoten en de horeca benadelen. En in films, series en boeken zie je en lees je over jongeren die weg willen uit een gat waar niets te doen is. Persoonlijk denk ik dat het allemaal best meevalt. Er is hier voetbal, muziek, bier en mensen die daar iets van maken willen. Ik snap niets van het medelijden dat sommige stedelingen hebben met mensen van het platteland. Niets te doen? Eigen schuld. Als je niet hebt geleerd dat jij zelf ook voor entertainment kunt zorgen, dan bezorg je jezelf een boel ellende, verloren tijd en onkosten. That's your loss.

"mienn lijdensweg, begon als donders vroeg,
zelfs mien kleuterschool, dat was een klotenkroeg!"

zondag 20 december 2009

Koud

Het is koud, en los van de ellende met het verkeer en de leidingen bij ons in de schuur, maakt het bij de mensen juist warme gevoelens los. In de trein zie ik het: vooral dames hebben een mooie warme sjaal uitgezocht, en nestelen zich er in. Er worden weer stampotten en jachtschotels gegeten, en schaatsen wordt weer iets van iedereen, en niet meer alleen van Sven Kramer. En koud is niet verkeerd. Als het droog is en niet waait mag het van mij liever koud dan heel warm zijn. Te warm is het al snel.

En nu schijnt de zon fel, zonder te branden op de huid. Ik vind de zon het mooist als hij opkomt of ondergaat bij helder weer. Juist dan, eerder dan wanneer hij aan de hemel staat, kun je zien dat de zon warmte betekent. Rode en oranje kleuren vechten om voorrang, en zolang er niet iets in de weg staat is het er voor iedereen, overal. Het is een van de mooiste dingen, denk ik.

"De zon is een bal met lava." Dat zei Hans Teeuwen, en lava lacht niet. Maar iedereen geeft zon een plaats, en altijd als een soort van god. De zon is slechts een ster, zeggen sommigen, een van een heel stelsel, of een van een cluster, die weer behoort tot een supercluster. Ik weet het niet meer, ze hebben het wel vertelt bij algemene natuurwetenschappen. Maar het is onze ster, de enige die we krijgen. Straks, als wij, mensen, er al lang niet meer zijn, zal het de aarde opslokken, verbranden, doen exploderen, zoiets. Om het even filosofisch te zeggen: de zon neemt dan alles terug wat het ooit gegeven heeft.

Er zijn veel liedjes geschreven over de zon. En ik kan slecht kiezen. Maar ik heb de muziektitels afgezworen, dus ik laat gewoon een lijstje achter. En kijk nog eens, als de zon ondergaat, je hoeft er niet meer voor op te blijven.


Arctic Monkeys - When The Sun Goes Down

Skik - Dankjewel voor de zon
Beatles - Here Comes The Sun
Rammstein - Sonne
Soundgarden - Black Hole Sun
Big Star - Watch The Sunrise (Geen YouTubefilmpje te vinden, excuus. Wel goede band trouwens, pak dat op!)
Kooks - See The Sun

zaterdag 19 december 2009

Echt

De trein die ik had moeten halen om van Zwolle naar Zutphen te komen had ik gemist, dus ik nam die van een half uur later. Zwolle-Wijhe-Olst-Deventer-Zutphen. Dat is het traject.

Bij Wijhe staat een bos, dat duidelijk aangeplant is. De onderlinge afstand tussen de bomen is gelijk, de bomen zijn even hoog en de boomsoort is ook overeenkomstig. De bosbouwkundigde Arische natte droom verwerkelijkt: alles even gelijk en gecontroleerd en waarschijnlijk inheems. Hoewel ik over dat laatste niet kan oordelen aangezien mijn kennis op dat gebied geheel berust op datgene ik in het café hoor.

Ik zat daar in de trein negatief te denken over het aangeplante stuk bos toen ik mezelf hierop betrapte. Ik houd er niet van. Waarschijnlijk zijn deze bomen, mits ze met rust gelaten worden, het ideale raster voor een echt bos met spontaan groeiende planten van allerlei maten, soorten en herkomsten. Ik was even een cynicus, zag je dat?

Ik heb een hekel aan mensen die dat doen. Alles beoordelen, en afbreken en plukken voordat het wortel heeft kunnen schieten. Er zijn mensen die het zien groeien en vorm krijgen. Maar de meeste stemmen tellen, en de meesten hebben niet dat inzicht, maar lezen de krant. Of nee, ze kijken televisie. En dan stemmen ze. Of nee, ze vullen een enquetteformulier van Maurice de Hond in. Dan worden politici wakker. Einde aangeplant bos. Over een paar jaar staan er auto's op een parkeerplaats. Allemaal even ver van elkaar, even groot en van dezelfde fabrikanten. De cirkel is rond.

donderdag 17 december 2009

Muziek: Grizzly Bear - Two Weeks

Internet heeft veel veranderd in de muziekindustrie. Waar grote muziekbladen bands konden maken of breken, nu zijn er op internet waarschijnlijk honderden muziekforums en blogs die bepalen welke muziek "hot" is, en welke "not". In Nederlands zijn er fileunder.nl, kindamuzik.net, musicfrom.nl en podiuminfo.nl, en internationaal bepalen allmusic.com en pitchfork.com de muziektrends. Natuurlijk hebben bestaande muziekbladen en omroepen hun weg op het internet gevonden, maar die nieuwe sites zijn vaak onafhankelijker en dus kritischer. Kritisch en vernieuwend zijn is hun handelsmerk.

Pitchfork steekt daarbij boven de rest uit. Zij hoeven niet voor het grote publiek hun aandacht te richten op U2 of Coldplay. Ze zijn zo lekker vrij, en tonen dat door juist onbekende bands naar de voorgrond te brengen. Hun top 100 van afgelopen jaar herbergt veel platen waarvan jij en ik nog nooit gehoord hebben. Vooral weinig Grote Namen en Hippe Nieuwkomers. U2's laatste wordt afgebrand met een 4.2, White Lies (toch voor velen een hippe nieuwkomer) komt niet verder dan een 4.0. Bands die afwijken scoren beter: Radiohead's laatste: 9.3. Wat verder hoog scoort: Animal Collective, Real Estate, Girls, Phoenix, Fuck Buttons en Grizzly Bear. Raak niet in paniek, je loopt niet hopeloos achter. Het is een beweging, ze zijn de nieuwe golf muziekcritici die hun rol spelen en van muziek houden tot een kunst verheven. Het hoort er bij, bij die onafhankelijke vrije internetmuziekjournalistiek.

Daarom is de NRC Rocks zo fijn. Eric Corton zeikt geen platen af, hij zoekt eens per week iets uit dat hij leuk vindt, prijst het de hemel in en laat je dan met rust. Bekend, onbekend, hij heeft er lak aan. In tien minuten tijd weet je wat je moet weten over de band van de week, krijg je iets te horen om te kijken of je het wat vind en dat is het. Soms ken je het al, soms vind je het niks, maar soms vind je het te gek. En daar draait het om. Je wil niet lezen welke muziek slecht is en niet beluisterd dient te worden. Je wil muziek ontdekken die je aanstaat.

Wat mij aanstaat is Grizzly Bear, inderdaad opgepikt via die kritische internetsites. Maar alleen niet meer obscuur meer, 3FM en tv-series hebben het al laten horen. Two Weeks is een superfijne plaat. Geniet!

woensdag 16 december 2009

"Doare leu dee gelukkig bint, hebt geen wiesheed nöadig."

De Twentse spreukenkalender hangt hier in Groningen aan de muur. Iedere twee dagen een spreuk voorop een stuk tekst achterop, alles wat maar met Twents te maken heeft. De spreuken zijn vaak open deuren, de tekst achterop vooral oud en dan pas interessant. Verder wordt af en toe tussendoor aangegeven dat er ook voor ieder ander dialect een kalender beschikbaar is, van Limburgs tot Gronings.

De kalender hing aanvankelijk bij m'n ouders, maar daar bleven de blaadjes steeds vaker onafgescheurd. "Ik wil 'm wel!" heb ik veel te snel gezegd. Hoe moest ik weten dat het niet zo geweldig was. Ik zag dat ding in het weekend hangen, en het raakte mijn afkomst-trots. Je weet wel, "alles wat Twents is, is goed", zoiets. Zoals jongeren in Amerika wiens overgrootvader half-Iers was, en nu een broek dragen maar achterop "Kiss my ass, it's Irish". Mijn kont is iets Twentser dan dat, en ik vraag je niet om er je lippen tegenaan te drukken. Maar ik nam de kalender mee omdat ik dacht dat ik iets echt Twents mee naar Groningen nam.

Het viel tegen. Na een maand stopte ik met scheuren. Ik was niet meer nieuwsgierig naar de achterkant van het huidige, of de voorkant van het volgende blaadje. Het blaadje van 17 september hing tot vanavond nog steeds aan de kalender. Ik besloot er een einde aan te maken, en scheurde één voor één de blaadjes tot aan nu eraf. Twee stapeltjes: "de moeite waard" en "laat maar". Voor me liggen de twaalf blaadjes die op het eerste terecht kwamen. Het tweede stapeltje, veel dikker, ligt bij het oud papier.

Vandaag zat in de bus de BNN-scheurkalender voor 2010. Maar hij komt niet in de kamer te hangen. Hij krijgt een kans op de wc. Als het niet deugt, gaat het in ieder geval waar het hoort te gaan: door de plee.

donderdag 10 december 2009

Muziek: Boh Foi Toch - Vrouw Begeerdink

Boh Foi Toch is een Achterhoekse band die vooral cajun en zydeco speelt. Deze muziek komt uit voort uit Louisiana, en werd oorspronkelijke gespeeld door de zwarte Franstalige bevolking. Maar Boh Foi Toch trekt vooral liefhebbers van de plattelandscultuur uit Oost-Nederland. Zanger Hans Keuper is een echte verhalenverteller, die met scherpe teksten de wereld om zich heen beschrijft. Dit is ook het geval met Vrouw Begeerdink, van het eerste album Zeet de Jongs.

De ik-persoon in Vrouw Begeerdink (een woordspeling op begeren) is man uit het dorp waar hij en mevrouw Begeerdink wonen. Hij komt zich bij haar beklagen, omdat zij de mannelijke bevolking van het dorp het hoofd op hol brengt met haar gewaagde kleding. Hij klinkt afkeurend als hij spreekt over haar te korte rokjes en te volle bloesjes. De mannen in het dorp kunnen het staren niet laten, en werken zich daarmee in de nesten (vliegen in de doornheg, vallen van de fiets). Zelfs gerespecteerde mensen als de pastoor en de notaris lijken niet koud voor haar (ze krijgen de jacht weer in het bloed). Het dorp is niet meer wat het was, de vrouwen zijn kwaad en de mannen van slag. De mannen willen allemaal een hond kopen die ze dan laat in de nacht kunnen uitlaten, om zo te kunnen gluren bij mevrouw Begeerdink. Want haar gordijnen zijn te dun en te smal, en ze hunkeren naar nog meer bloot. En wat ze niet zien kunnen ze wel verzinnen. Tot hier komt de ik-persoon oprecht over als een man die de hele zaak verafschuwt en wil dat "vrouw" Begeerdink zich kuiser kleedt zodat de het afgelopen is met de ophef. Maar dan slaat hij om en laat hij zijn ware aard zien. Hij is net als de rest en wil maar één ding: Vrouw Begeerdink en dromen van een land waar niet vaststaat wat normaal is en moraal niet bestaat.

klik hier voor de hele tekst

woensdag 9 december 2009

Muziek: Leonard Cohen - Everybody Knows

Dinsdagavond was Nalden te gast bij De Wereld Draait Door. Wie? Nalden. Nalden is bijnaam waarmee een Nederlandse jongen de internetwereld verovert met zijn blog (nalden.net). Maar Nalden is meer dan een bijnaam. Het is een merk, dat zorgvuldig wordt vormgegeven door de man achter de pc. Nalden is een begrip in zijn wereld, de blog-o-sfeer. Bedrijven hebben veel geld over om voet aan de grond te krijgen in deze wereld. Nalden leeft van zijn blog en dingen die daaruit voortkomen. Presentator Matthijs van Nieuwkerk kan er met zijn hoofd niet bij.

Internet is niet langer enkel een communicatiemiddel en informatiebron. Dat was al langer duidelijk. Maar met Twitter, webwinkels, sociale netwerken en blogs ontstaat een wereld die een deel van bestaande verschijnselen overbodig maken. Dingen gedrukt op papier, opgeslagen op cd en dvd. Het knalt nu van schermen en uit boxen, en vaak komt het niet eens meer op harde schijven. Klikken, luisteren, kijken, lezen, rechtsboven klikken en weg is het weer. Kranten, bladen, platenmaatschappijen, uitgevers en de filmindustrie zitten met hun handen het haar. Wat moeten ze nog verkopen?

Het kernwoord van internet is delen. Je kunt van alles delen: films, teksten, programma's, muziek en foto's. Alleen geuren, lichamelijk contact en tastbare dingen laten zich nog niet vangen in bits en bytes. Maar het zal wel een kwestie van tijd zijn, dan download je een Ferrari en ruik je de scheet die je msn-vriend aan de andere kant van de wereld laat, waarop je hem bestraffend een oorvijg geeft.

En hoewel er al boekdruk, televisie en radio waren om dingen te delen, internet is anders. Er is geen enkele vorm van regie, redactie of controle. Je kunt verspreiden wat je wilt. Je hoeft geen zendtijd, drukkers of papier te betalen. Als je ding eenmaal op internet staat, is het slechts nog zaak dat je zoveel mogelijk mensen bereikt. Complottheorieën, porno, zwartmakerij, pesterijen en bedreigingen vinden bijna ongehinderd en vaak anoniem hun weg.

Het vreemde is, wat altijd het vreemde is bij mogelijkheden: mensen gaan dingen doen, omdat het kan. Het heeft geen functie, het brengt geen voldoening, het geeft geen goede indruk, maar toch wordt het gedaan. Ga naar twitter.com, zoek op poepen, en zie hoeveel mensen met de wereld willen delen dat ze een grote boodschap (gaan) doen. Tik een willekeurige andere bezigheid in en je vindt mensen die hun gedachten of ervaringen erover willen delen. Met werkelijk iedereen die de moeite neemt om het te lezen.

Er zij mensen die nog verder gaan. Ze delen alles. Nagenoeg alles. Niemand zal wachtwoorden of pincodes openbaar op internet zetten. Hoop ik althans. Maar verder wordt alles beschreven of vertoond: voor- en tegenspoed, ziekte en gezondheid, tot de dood mens en internet scheidt.Ze gaan met de kont bloot, soms letterlijk. Het zijn foto's, video's en teksten, en het is daar voor iedereen.

"Everybody knows, everybody knows
That's how it goes
Everybody knows"

zaterdag 5 december 2009

Muziek: Volbeat - Still Counting

"Drie vrienden gaan naar het café. Ze drinken en eten wat, en vragen dan om de rekening. Ze moeten 25 euro betalen. Ze betalen allen een tientje, nemen ieder één euro terug en geven de rest als fooi. Hoeveel heeft elke persoon betaald?"

Dit is het raadsel dat werd voorgelegd in het café, en het was al laat. "Daar kom je niet uit, hè?". Jawel, ik kwam er wél uit, het was en is 9 euro per persoon. Maar die avond werden we het niet met elkaar eens ("Waar blijft die ene euro dan?"). Meerdere pogingen om iedereen te overtuigen van de uitkomst van deze rekensom, leidde alleen tot enige twijfel aan ons telsysteem: "Het ligt eraan waar je begint te tellen, bij nul of bij één." Mijn vriend besloot het op het probleem op zijn werk voor te leggen, ik raadde hem af om dat te doen waar zijn baas bij was.

Een week later: "Ik weet het, ze betalen ieder 9,3333333... euro! Want je deelt 28 door 3." En dan durven ze in de kranten te twijfelen aan het rekenonderwijs in Nederland. Maar dit keer is het nog vroeg, en de beste man laat zich overtuigen van het juiste resultaat (25 euro betalen, plus 2 euro fooi, is 27 euro, ofwel 9 euro per persoon). Onze lerares van groep 5 op de basisschool heeft zich inmiddels drie keer omgedraaid in haar graf. En dat terwijl ze nog leeft.

"Counting all the assholes in the room
Well I´m definitely not alone, well I´m not alone
You´re a lier, you´re a cheater, you´re a fool
Well that´s just like me yoohoo and I know you too
Mr. Perfect don´t exist my little friend
And I tell you it again, and I do it again
Counting all the assholes in the room, Well I´m
definitely not alone, well I´m not alone"



PS. we waren afgelopen zaterdag in Enschede om Volbeat live te zien. Vet cool, en een lekkere bak herrie. En een ander raadsel, een bonus: welke rekenfout werd er gemaakt?

woensdag 2 december 2009

Muziek: Tim Christensen - Jump The Gun

"De buurt" komt bij een aantal gelegenheden bij elkaar: verjaardagen, feesten, oud en nieuw. De vrouwen zitten bij elkaar, drinken fris of wijn terwijl ze vooral over kinderen praten. Ze praten vast ook over andere dingen, alleen hoor ik dat niet altijd, want ik zit bij de mannen. De mannen drinken bier, en praten over werk, en over vroeger. De kinderen gaan spelen, maar toen ik kind was, en mijn zussen en broer ook, waren wij de enigen van onze leeftijd in deze buurt. Dus we zaten daar, tussen de grote mensen.

Heb geen medelijden, het had ook voordelen. De vrouwen hadden veel aandacht voor je, en de mannen vertelden verhalen, over vroeger. Over mensen er al lang niet meer waren, en hoe het toen ging. Het waren prachtige verhalen, over hoe eigenwijs, sterk of vreemd iemand was, over hoe toen alles anders was. Als kind kon je alleen maar zitten luisteren, je was immers nog niet geboren, toen, vroeger. Sinterklaas bestond nog, waarom zou ik twijfelen? Ik zat me alleen maar voor te stellen hoe het was, toen.

Nu is alles anders. Ik zit nog steeds bij de grote mensen, maar ben ook een groot mens, min of meer. Ik ben in ieder geval de langste mens. De verhalen die verteld worden gaan steeds minder over de tijd toen ik nog niet geboren was. Ik heb het vermogen om bij te dragen aan de verhalen, want soms was ik erbij. De verhalen zijn niet echt verhalen meer.

Het is als je met een stel vrienden bij een stel andere mensen zit, en een van je vrienden verteld een verhaal over jullie. Alleen heeft hij wat aanpassingen gedaan, dingen toegevoegd of weggelaten. Voor de toehoorder maakt het niets uit, hij hoort een mooi verhaal. Maar jij herinnert je de werkelijkheid, ook de dingen die zijn weggelaten. Vooral als jij in die geschrapte delen voorkomt. Het is voor jou geen verhaal, het is kale werkelijkheid. Deze verhalen laten je iets herbeleven, niet iets voorstellen. Dat zijn twee verschillende dingen.

"No one in here is a liar
Everybody is telling you the truth
But someone in here is a denier
I just really want it to be you"