woensdag 13 januari 2010

Muziek: Johnny Cash - A Boy Named Sue

In mijn eerste halfjaar in Groningen zat ik tussen een allegaar van mensen. Enkele honderden studenten die een studie hadden gekozen die slechts voor een klein gedeelte met elkaar van doen hadden werden toch in dezelfde collegezalen en practicums geduwd. Mensen die hun roeping zagen in het onderzoeken van het zwemgedrag van dassen (biologen/ecologen) zaten naast mensen die niet verslavende cocaïne wilden ontdekken, voor medische doeleinden uiteraard (farmaceuten/apothekers). Ik hoorde bij geen van beide, en toch zat ik erbij, om gezellig met zijn allen ratten ontleden.

Waar het om gaat is mijn naam. Of namen in het algemeen. Een Chinese farmaciestudente wilde weten hoe een Twentse jongen aan zo'n Chineze naam kwam. Ik legde uit dat de Nederlandse jongensnaam Han afgeleid was van Johannes, zo'n apostel. "Dus je heet eigenlijk Johannes?". Volgens mij ben ik er vervolgens niet toe gekomen om tot een bevredigend antwoord te komen. Ga er ook maar eens aan staan.

Ik hoop dat ouders hun kinderen een naam geven met een goede reden. Soms religieus, naar een profeet, god, apostel, of heilige (Jozef, Maria, Johannes, Marcus, Mohammed, Judas, Achilles, Ajax, Johan Cruyff). Soms naar opa, naar oma, of naar een jeugdheld (Jimi, Bob, Dylan, Jefferson, Marilyn, Janis, Robbedoes, Kwabbernoot, Asterix, Suske, Wiske, Kuifje, Lois Lane). Lastiger wordt het al als een kind wordt vernoemd naar een ding of begrip. In Amerika, waar anders, kunnen meisjes Summer, April of Autumn heten. In Nederland verhullen we ons achter een andere taal, maar Luna betekent ook gewoon maan. En Noël kerstmis.

Waar het vervelend wordt, is wanneer namen tweezijdig zijn: Jongens heten Kim, broer en zus heten Kees, buurmeisjes en buurjongen heten Reneé en René. Je kunt overal aan wennen, maar toch, waarom zou een ouder een kind in verlegenheid willen brengen met een lastig uit te leggen naam? Hoewel ik ook wel snap dat jongens die je nu Harm, Henk, Koos of Karel doopt er straks ook een beetje ouderwets bij lopen.

Waar ik medelijden mee heb, hoewel ik er nog niet één ben tegengekomen, is de jongetjes die naar de eerste Idols-winnaar zijn genoemd, hoewel dat de laatste jaren al minder erg is als daarvoor. Jamai is een vreemde naam, en dat vinden mensen leuk, vooral als dé Jamai even heel populair is bij miljoenen mensen. Misschien zou hij wel de Nederlandse Robbie Williams zijn geworden. Maar tegen de tijd dat de jongetjes die naar hem vernoemd waren op de basisschool aankwamen, was Jamai al uit veel geheugens gewist. Of erger, alleen nog bekend als die geflopte popster die ook nog homo bleek te zijn en enkel nog op televisie was om commentaar te geven op De 25 slechtste wasmiddelenreclames uit de jaren 90. Later knokte hij zich nog terug in de musicalwereld, en redde daarmee enigszins zijn naam, en daarmee die van zijn naamgenoten.

Huisdieren mogen daarentegen van mij de meest vreemde namen hebben. Het is alleen maar lachen. Weten die beesten veel. Vroeger heetten alle honden op de boerderijen volgens mijn vader gewoon Hond. En onze kat luistert nog steeds het best naar een fel geroepen "Kat!", hoewel zij eigenlijk Mick Jagger heet. We hadden stierkalveren met de namen Balthasar, Piet, Pietersen en Janus, katten met de namen Links, Rechts, Baileys en natuurlijk Minoes. Uiteraard een hond genaamd Arco, maar ons huidige model heet Varenka, hoewel ik geen idee heb hoe mijn zus daarbij kwam. Het komt van Barbara, wat een waardeloze hondennaam is, dus dit is in ieder geval beter.

Er is natuurlijk iets te zeggen voor een vreemde, unieke naam voor een kind. Het springt eruit, het is een begin van een gesprek. Het is ook niet fijn om door het leven te gaan als Mark A, Mark B en Mark C, omdat jouw naam zo bijzonder was voor zo veel ouders dat het nu allang niet meer bijzonder is en er nu drie mensen met dezelfde naam op de klassenlijst staan. En zeker weten dat je de enige bent met je naam in de wijde omgeving, dat is makkelijk telefoneren: "Hallo? Ja? Ja, met Karbonkel". Een achternaam is overbodig dan.

Verder schijnen er nog veel meer redenen te zijn om een naam te kiezen, of niet te kiezen. Of je er pesterige rijmpjes mee kunt maken bijvoorbeeld. "Han in de koekenpan", was populair in de kleuterklas, en nog steeds bij mijn buurjongetje. Maar niet echt pijnlijk. "Han kan er niks van", das al wat minder. Maar Han kan er ook wat van. Ik neem mijn ouders dus niks kwalijk. Zij hadden ook niet kunnen vermoeden dat van Han met een vreemde hersenkronkel Kaas gemaakt kon worden. En voor een Chinees zal niemand me aanzien.



P.S. bij dit nummer doen enkele zinnen van de tekst het geheel geen eer aan, dus klik hier voor de hele tekst. Niet geschreven door Cash, maar hij ziet er wel uit alsof hij zijn vader in elkaar zou rammen omdat deze hem Sue heeft gedoopt.

2 opmerkingen:

  1. Wat een mooi blog!

    Joël is ook een profeet :-). Maar de meeste religieuze namen betekenen ook vanalles. Nora betekent bijvoorbeeld God is mijn licht. Maria betekent de lieflijke, de goddelijke, de goede of, afgeleid van Mara, de bittere. En zo betekenen de meeste namen iets. Met zorg uitgekozen namen door ouders zijn, vooral in de wereld van het christelijk geloof, meestal op basis van betekenis uitgekozen.
    Wij wilden gewoon hollandse namen, voornamelijk omdat er al zoveel Kevins en Jeffreys rondlopen hier, dus kwamen we uit op Guus, Jan en Hein, vernoemd naar fictieve verzetshelden uit het boek "Reis door de nacht" van Anne de Vries.

    Groeten, Marieke

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hee Marieke,

    ik had in mijn haast gisteren Joel voor Noël verwisseld. Dat heb ik inmiddels veranderd. Verder zijn dat mooie Hollandse namen. Bedankt voor je reactie.

    BeantwoordenVerwijderen